Opis

Cmentarz przy ul. Nowopogońskiej założono prawdopodobnie w 1750 r. Zajmuje on powierzchnię ponad 3 ha.

W archiwum parafii pw. św. Stanisława znajdują się księgi zmarłych prowadzone od stycznia 1826 r. do chwili obecnej. Najstarsze zachowane na cmentarzu obiekty pochodzą z II połowy XIX wieku. Spotykamy obiekty o zróżnicowanej formie architektonicznej jak grobowce, płyty nagrobne i krzyże nagrobne.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Najstarszą część cmentarza stanowią kwatery po stronie północno-zachodniej, gdzie znajdują się także zachowane obiekty, jak: grób rodziny Janottów z 1877 r. (uległ częściowemu zniszczeniu; z tego grobu figura Matki Boskiej przeniesiona została na plac przy kościele) i Piechowiczów z 1888r.

Do nąjciekawszych grobów i obiektów na cmentarzu można zaliczyć: monumentalny grobowiec kolumnowy rodziny Pogorzelskich i Baciów o ciekawej formie architektonicznej i grób Dziaczka z 1907 r. z monumentalnym przedstawieniem postaci Chrystusa. Oprócz wcześniej wymienionych należy zwrócić uwagę na: groby Bacińskich z 1917 r., Jaworków z 1924 r., Brejtów, Miodyńskich i Sojków z 1919r., Rudzkich z 1917r., Domańskich z 1897 r., Sztachelskich z 1918 r., Kryczków z 1913 r., Solarzów i Zarzyckich z 1908 r. (z pochówkami do 1979 r.), Jana Zielińskiego z 1906 r., rodziny Zielińskich z 1909 r., Wiktorii Gwiazdy z 1912 r. Ciekawy jest grób poległych w wypadku w 1919 górników kopalni „Wikto” w Milowicach, grób rodziny Skowronów, Istelskich z 1911 r., rodziny Au z 1929 r. i Sadowskich z 1931, A. Domańskiego i całej rodziny z 1893, 1906 i 1917 r. Należy również pamiętać o grobie ks. kanonika Ludwika Sataleckiego, proboszcza zmarłego w Czeladzi w 1924 r. oraz ks. Józefa Zakrzewskiego zmarłego w 1898 r.

Oprócz starych grobów z początku istnienia cmentarza, należy wymienić te o znaczeniu historycznym, poległych w 1918 roku na Saturnie Andrzeja Błaszkiewicza, Elżbiety Paczyńskiej, Romana Pęciaka oraz Piotra Szkopa i poległych w dniu 3 kwietnia 1924 r. na Piaskach – Stanisława Łaganowskiego, Leona Jansona i Jana Stelmasińskiego.

Obok grobów z XIX wieku i początków XX wieku, znajdują się tu również groby osób znanych w nauce, sztuce i innych dziedzinach życia. Przechodząc po cmentarzu odnajdziemy grób pisarki związanej przez długie lata z miastem Czesławy Niemyskiej-Rączaszkowej, żony burmistrza miasta w latach 30-tych, zmarłej w 1971 roku. Jest grobowiec długoletniego sędziego Ryszarda Hermana zmarłego w 1946 roku. Również wybitny naukowiec, badacz mgieł, niskich temperatur prof. Uniwersytetu Wrocławskiego Józef Mazur, wpisany do najnowszej encyklopedii, spoczywa w rodzinnym grobie Mazurów. Są nagrobki pamiątkowe oficerów pomordowanych w Katyniu i Starobielsku – Zygmunta Kucewicza i Stanisława Walo; zamordowanych w obozach niemieckich: harcmistrza Zdzisława Czarnomskiego, Bożywoja Żmudy i Adama Szustera, a nadto członków Związku Orła Białego, którzy zginęli w łaźni miejskiej: Stefana Jelenia i Stanisława Rokity. Pochowano na tym cmentarzu założyciela Macierzy Szkolnej w Czeladzi, długoletniego kierownika Szkoły nr 1 Aleksandra Cieślińskiego; długoletniego lekarza i dyrektora Szpitala Miejskiego Mariana Wiśniewskiego, długoletnią bibliotekarkę i malarkę Marię Nogajową, długoletniego proboszcza (1939–1971) ks. prałata Józefa Sobczyńskiego i wielu innych.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1750 r.

Dane teleadresowe

Nowopogońska 14
41-250 Czeladź
place
50.313276, 19.072190 Skopiowano do schowka
N50º18'47.794", E19º4'19.884" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.