Opis
Rezerwat przyrody „Zadni Gaj” znajduje się na terenie miejscowości Cisownica, wśród niewysokich wzniesień tworzących północno-zachodnie przedłużenie pasma Czantorii i Stożka. Powierzchnia rezerwatu wynosi ok. 6 ha. Ten obszar chroniony utworzony został w 1957 r. Przedmiotem ochrony jest przede wszystkim stanowisko cisa pospolitego. Okazy tego drzewa mają po kilkaset lat. W rezerwacie rośnie też buczyna karpacka. Zakwita tu także wawrzynek wilcze łyko. Cis pospolity to wiecznie zielone drzewo iglaste, występujące w większości krajów Europy, a także w zachodniej Azji oraz północnej Afryce. Ciekawostką jest, iż jest to gatunek najwcześniej objęty u nas ochroną. Ustanowił ją już w roku 1432 Władysław Jagiełło, obawiając się, iż masowy, niekontrolowany eksport drewna cisowego, służącego wówczas do wyrobu łuków doprowadzi do całkowitego wyginięcia tego drzewa. W położonym nieopodal rezerwatu budynku obecnej restauracji „Pod Tułem”, z pokojami gościnnymi, dawniej przez pewien czas mieściło się schronisko turystyczne. W latach 1930-31 obiekt ten wybudowany został przez niejakiego Krisha, niemieckiego kupca z Cieszyna. W czasie II wojny budynek służył m.in. nazistowskiej, młodzieżowej organizacji Hitlerjugend. Po wojnie znajdowała się tu stacja turystyczna z noclegami, a potem popularne schronisko. Niedaleko rezerwatu znajduje się także drugi obszar chroniony - użytek ekologiczny o nazwie „Góra Tuł” z roślinnością wapieniolubną i ciepłolubną. Podnóżami wzgórza, na stokach którego leży rezerwat „Zadni Gaj” przebiega szlak turystyczny znakowany kolorem czarnym. Szlakiem tym można w rejon rezerwatu dotrzeć ze stacji kolejowej Goleszów. Dojście trwa ok. 2 g. Trasa znakowana prowadzi dalej w kierunku pasma Czantorii i Stożka, docierając przez Czantorię Małą na szczyt Czantorii Wielkiej (w ok. 2,5 g.).
Źródło: slaskie.travel
