Muzeum Śląska Cieszyńskiego

Nr w rejestrze zabytków:
R/376/53 z 25/02/1953, 213/60 z 03/03/1960; A-245/77 z 15/12/1977

Opis

Założone w 1802 r. przez L. Szersznika Muzeum Śląska Cieszyńskiego jest jedną z dwóch najstarszych placówek muzealnych w Polsce i jedną z najstarszych w całej Europie. Poświęcone jest przede wszystkim bogatej historii Cieszyna.

Muzeum Śląska Cieszyńskiego posiada najstarszy rodowód z wielu działających na terenie miasta placówek kultury.

W jego ramach funkcjonują działy archeologii, historii, sztuki, techniki, etnografii i fotografii. Muzeum posiada oddziały w Górkach Wielkich, Skoczowie i Wiśle.

W muzeum prezentowane są obecnie dwie wystawy o charakterze stałym.

  • „Na skrzyżowaniu dziejów i kultur” – zlokalizowana jest na drugim piętrze Pałacu Larischów i zajmuje powierzchnię ponad 1000 m². Chronologicznie obejmuje okres od prehistorii do początku XX w. Pierwsze z sal pokazują bogate zbiory archeologiczne dokumentujące najstarsze dzieje Cieszyna i Śląska Cieszyńskiego. Kolejne pomieszczenia dotyczą okresu piastowskiego, kiedy książęta cieszyńscy odgrywali znaczącą rolę w skali europejskiej. Ich następcami na skutek wygaśnięcia linii piastowskiej zostali Habsburgowie. Wiele miejsca poświęcono roli szlachty i mieszczaństwa na przestrzeni wieków. Nie zapomniano o znaczeniu cechów rzemieślniczych oraz rozwoju przemysłu w XIX i początkach XX w. Jedną z sal poświęcono ks. Janowi Leopoldowi Szersznikowi – założycielowi muzeum, zaś na pierwszym piętrze urządzono zbrojownię. Znakomitą większość ekspozycji stworzono w oparciu o własne bogate zbiory.

  • „Sztuka gotyku i renesansu” – która prezentuje najcenniejsze zabytki malarstwa i rzeźby z okresu od XIV do połowy XVII w. ze zbiorów cieszyńskiego muzeum.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Muzeum Śląska Cieszyńskiego zostało założone w 1802 r. przez Leopolda Jana Szersznika, jednego z najwybitniejszych obywateli w dziejach miasta. To właśnie dzięki niemu Cieszyn osiągnął pozycję ośrodka kulturalnego o znaczeniu ponadregionalnym. Szersznik pozostawił po sobie dwa wielkie dzieła. Pierwsze to biblioteka, która w roku jego śmierci 1814, liczyła 12 tysięcy tomów i zawierała druki z XVIII, XVII i XVI w. oraz kilka inkunabułów. Dziś jej spadkobiercą jest Książnica Cieszyńska. Drugim jest właśnie opisywane muzeum, będące po Muzeum Izabeli Czartoryskiej w Puławach, najstarszą tego typu placówką w Polsce.

Ważną datą w działalności muzeum był 1901 r., w którym do życia powołano Polskie Towarzystwo Ludoznawcze w Cieszynie, na czele którego stanął drugi niezwykle ważny człowiek w dziejach miasta – ks. Józef Londzin. Towarzystwo zorganizowało w 1903 r. słynną wystawę ludoznawczą, która stała się swoistego rodzaju manifestacją polskości.

W tym samym czasie, dzięki inicjatywie Oskara Weissmana, kapitana 100. pułku piechoty austriackiej w Cieszynie, doszło do sformowania miejskich zbiorów muzealnych.

Po I wojnie światowej udało się połączyć zbiory miejskie i Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Siedzibą nowo powstałej placówki została duża kamienica o charakterze pałacowym przy ówczesnej ulicy Demla (dziś Regera) niedaleko rynku. Ta dawna posiadłość rodziny Larisch-Moenich powstała na przełomie XVIII i XIX w. i posiada rzadko spotykane malowidła ścienne.

Uroczystego otwarcia Muzeum Śląska Cieszyńskiego w nowej siedzibie dokonano 21 czerwca 1931 r. Uroczystościom towarzyszył VI Zjazd Związku Muzeów w Polsce zwołany z tej okazji w Cieszynie.

II wojna światowa nie poczyniła wielkich strat w zakresie zbiorów. Zniszczony przez pożar został jednak w 1942 r. budynek muzeum. Odbudowano go po zakończeniu wojny.

W 1952 r. wydzielono ze zbiorów muzealnych wszystkie archiwalia i utworzono Oddział Wojewódzkiego Archiwum z siedzibą w Cieszynie. W 1960 r. z zabytkowego księgozbioru muzealnego utworzono Oddział Zabytkowy Biblioteki Śląskiej.

W 1983 r. zamknięto dla zwiedzających ekspozycję z uwagi na zły stan techniczny budynku. Brak funduszy spowodował, że dopiero w 1992 r. przystąpiono do jego remontu. Po trwającym prawie 10 lat remoncie, 14 czerwca 2002 r. otwarciem stałej ekspozycji „Na skrzyżowaniu dziejów i kultur” udostępniono muzeum dla zwiedzających.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1802 r.

Dane teleadresowe

Tadeusza Reger 6
43-400 Cieszyn
Tel.: (33) 851 29 33
place
49.747941, 18.633908 Skopiowano do schowka
N49º44'52.588", E18º38'2.069" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Wstęp płatny
Możliwość zwiedzania
Na deszcz
Ogólnodostępny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.