Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Choroniu
1188/72 z 02.08.1972
Opis
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu porajskiego należącego do archidiecezji częstochowskiej.
Zbudowany pod koniec XVII w. kościół funkcjonował początkowo jako kaplica filialna parafii Przybynów. Świątynię rozbudowała i zmodernizowała w latach 1903–1913 rodzina Bylińskich, dzięki czemu mogła się ona stać w 1916 r. kościołem parafialnym nowo powstałej chorońskiej parafii. W latach 1949–1953 kościół został ponownie rozbudowany i wydłużony o 10 m w kierunku zachodnim. Po zelektryfikowaniu i gruntownej przebudowie wnętrza w latach 50. i 60. został powtórnie konsekrowany w 1976 r.
Wewnątrz świątyni znajdują się zachowane renesansowe portale oraz trzy ołtarze, wokół zaś zabytkowy park dworski.
Droga biegnąca przy kościele ze względu na położenie na grzbiecie najdalej na zachód wysuniętego wzgórza w tej okolicy stanowi doskonały punkt widokowy na Obniżenie Górnej Warty z Zalewem w Poraju, okolice Biskupic i Sokolich Gór.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
W Choroniu już od XVI w. funkcjonowała filia parafii Przybynów przy miejscowej kapliczce pw. św. Jana Chrzciciela. Rezydowali tutaj kapelani filialici uposażeni przez miejscowych dziedziców. Ostatnim był ks. Stanisław Gurbiel. Parafia chorońska została erygowana na mocy dekretu biskupa kieleckiego ks. Augustyna Łosińskiego pod koniec czerwca 1916 r. W 1942 r. z zachodniej części parafii Choroń wyodrębniona została ekspozytura, a następnie parafia w Poraju, oddzielonym wraz z okolicą od kościoła parafialnego okupacyjną granicą Generalnej Guberni. Po wojnie, w związku z brakiem księży, parafia Choroń połączona była czasowo z parafią w Poraju (grudzień 1946 – październik 1947) i administrowana przez proboszcza porajskiego.
Już w 1595 r. była w Choroniu kaplica murowana. Na polecenie wizytatora stała się wtedy kaplicą filialną. W 1903 r. została ona gruntownie odremontowana kosztem Edwarda i Stanisławy Bylińskich – właścicieli tutejszego folwarku. W 1913 r. została rozbudowana w związku z planowaną już wtedy erekcją parafii. Jako kościół została poświęcona na początku 1914 r. przez proboszcza przybynowskiego ks. Adama Adamka. W 1930 r. staraniem ks. Augustyna Kańtocha kościół odremontowano i dobudowano nową zakrystię z funduszy Bylińskich. W 1949 r. staraniem ks. Edwarda Dujaka przedłużono nawę świątyni o 10 m. Ks. Franciszek Januszewski zelektryfikował kościół, pomalował go od wewnątrz i wyposażył w nowe ławki. Po 1970 r. za ks. Mariana Wojtasika zmieniono drewniany sufit na strop Kleina, wymieniono dachówkę cementową na ceramiczną, podniesiono o 30 cm poziom posadzki. Wybudowano z marmuru ołtarz i chrzcielnicę. Wyremontowano ogrodzenie z kamienia, a od drogi dano parkan. Zabezpieczono otwory okienne i drzwi główne kratami. Dobudowano część zakrystii, umeblowano prezbiterium i chór. Zainstalowano elektryczne ogrzewanie. Po przeprowadzeniu tych wszystkich prac 19 kwietnia 1976 r. ks. biskup Franciszek Musiel dokonał konsekracji kościoła. W następnych latach wyremontowany został budynek parafialny, powiększono plebanię wymieniając równocześnie okna i zakładając centralne ogrzewanie. Plebania i kościół otrzymały trwałe tynki, a cmentarz grzebalny ogrodzenie. W 1991 r. rozpoczęto budowę kaplicy mszalnej w Biskupicach.
W latach 1994–2000 staraniem ks. proboszcza Jana Wajsa w kościele parafialnym w Choroniu wykonano: nowy wystrój ściany głównej prezbiterium, zbudowano dwa boczne ołtarze, stałą ambonę, przebudowano ołtarz soborowy, wstawiono aluminiowe okna wraz z witrażami i dębowe drzwi wejściowe, wymieniono instalację elektryczną, oświetlenie, założono nagłośnienie wewnątrz i na zewnątrz kościoła, zainstalowano elektryczne ogrzewanie podławkowe, przeprowadzono remont wnętrza zakrystii. Na zewnątrz kościoła wykonano dach nad ołtarzem polowym, oświetlono plac kościelny, uporządkowano i zagospodarowano cmentarz grzebalny. W 2000 r. przeprowadzono kapitalny remont plebanii i zagospodarowano jej otoczenie.
Źródło: peuk.fiiz.pl