Opis
Rozbark leży na zachód i południe od ścisłego centrum Bytomia. Pisane źródła historyczne wspominają o sąsiadującej z miastem Bytom, wiejskiej osadzie Rozbark już w XIII wieku. Rolniczy charakter osady miał się utrzymać do XIX stulecia. Wtedy do Rozbarku zawitał przemysł ciężki w postaci kopalni węgla kamiennego i huty. W 1927 roku miejscowość włączono w granice Bytomia. Mieszkańcy jednak utrzymali swoje tradycje, czego świadectwem jest śląski strój ludowy, zwany rozbarskim. Kopalnia węgla kamiennego „Rozbark” została uruchomiona w 1863 roku. Kilkadziesiąt lat działała pod nazwą „Heinitz-grube”. O kopalni stało się głośno za sprawą jednej z największych katastrof w historii śląskiego górnictwa. W 1923 roku doszło do wybuchu pyłu węglowego, w wyniku czego pod ziemią zginęło wówczas 145 górników. Na rozbarskim cmentarzu przy ul. Leopolda Staffa, w 1925 roku ustawiono okazały pomnik z wykutymi nazwiskami 122 ofiar. W 1971 roku z „Rozbarkiem” połączono kopalnię „Łagiewniki”. Likwidacja całości miała miejsce w roku 2004, co upamiętnia obelisk na jej terenie. W pierwszych latach XXI wieku rozebrano stalowe wieże szybowe. Przetrwały budynki objęte ochroną konserwatorską, tj. maszynownia szybu „Bończyk” z 1907 roku, cechownia z 1911, budynek kotłowni z czasów I wojny światowej oraz mur oporowy. Z pewnością najciekawszym obiektem jest cechownia. W jej wnętrzu Kazimierz Kutz kręcił scenę z filmu „Sól ziemi czarnej”. Nowe życie tchnęła w budynki kopalni gruntowna rewitalizacja, która przemysłowe obiekty przemieniła w nowoczesny Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK.
Źródło: slaskie.travel