Kaplica pw. Serca Jezusowego w Bronowie

Nr w rejestrze zabytków:
A-865/68 z 19.06.1968

Opis

Kaplica została wybudowana w 1831 r. Jest murowana z częścią ołtarzową zwróconą na północny wschód. Ołtarzyk zbudowany jest w stylu barokowo-klasycystycznym. Przy kapliczce raz w miesiącu odbywała się „nauka chrześcijańska” dla mieszkańców Bronowa.

Kaplica pw. Serca Jezusowego w Bronowie leży na terenie rzymskokatolickiej parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, która położona jest w dekanacie Czechowice-Dziedzice należącym do diecezji bielsko-żywieckiej.

Obiekt jest typową kaplicą przydrożną. Z uwagi na swoją dużą wartość architektoniczną i historyczną jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków nieruchomych klasy „A”. Budowla reprezentuje styl barokowo-klasycystyczny.

Architektura: Kapliczka na planie prostokąta z łukowo zamkniętą absydą i zaokrąglonymi narożnikami. Nakryta dachem dwuspadowym z przyczółkiem. Z obu stron narożników szerokie lizeny imitujące kolumny. Wzdłuż krawędzi dachu biegnie wielowarstwowy gzyms. Wzdłuż ścian wysoki cokolik z nieotynkowanych kamieni. W bocznych ścianach okna o łukowym zwieńczeniu. Szerokie wejście do kapliczki zwieńczone łukiem odcinkowym. Nad nim podobnie formowane listwy. Wejście zamknięte drewnianymi, ażurowymi drzwiami. Na górze frontowej ściany data 1831. W trójkącie szczytowym wnęka zwieńczona odcinkowym łukiem zamknięta przeszklonymi drzwiczkami. Wewnątrz figura św. Anny. Nad szczytem metalowy, ażurowy krzyż.

Wnętrze: Sklepienie kolebkowe. W absydzie ołtarzyk z figurą NSPJ.

Otoczenie: Kapliczka stoi przy samej drodze, odgrodzona od niej barierką.

Uwagi: Kapliczka była znacznie uszkodzona. Została wyremontowana w 2015 r. Na dole zdjęcia sprzed remontu.

Źródło: peuk.fiiz.pl / przydrozne.eu

Historia

Do czasu wybudowania kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, kapliczka pw. Serca Jezusowego pełniła rolę maleńkiego kościółka bronowskiego. Raz w miesiącu bowiem odbywała się przy niej nauka chrześcijańska dla mieszkańców Bronowa, prowadzona przez duszpasterzy z Rudzicy. Swoją rolę pełniła do lat 70. XIX w., kiedy to wzniesiony został nowy kościół.

II poł. XIX w. to czas powstawania na terenie dzisiejszego województwa śląskiego bardzo wielu kościołów. O ile jednak na terenie pruskiego wówczas Górnego Śląska wznoszenie nowych świątyń inspirowane było działalnością ówczesnych biskupów wrocławskich i nie napotykało na większe problemy, uzasadnione było bowiem przede wszystkim napływem nowych mieszkańców w związku z dynamicznym rozwojem przemysłu i znajdowało bez problemu swoich fundatorów w osobach bogatych przemysłowców, o tyle sytuacja na austriackim wtedy Śląsku Cieszyńskim wyglądała zgoła inaczej. Niezwykle trudno było przede wszystkim na wsiach, gdzie aby mogła powstać parafia musiał być fundator i patron, a to zadanie nie należało do najłatwiejszych.

Mieszkańcy Bronowa uczęszczali wówczas na nabożeństwa do najbliżej położonego kościoła w Rudzicy, który oddalony był o dwie godziny drogi pod górę, co utrudniało aktywny udział w życiu religijnym. Raz w miesiącu nauka chrześcijańska odbywała się przy zbudowanej w 1831 r. kapliczce pw. Serca Jezusowego. W związku z powyższym kilku mieszkańców Bronowa wyszło w latach 70. XIX w. z inicjatywą wybudowania miejscowego kościoła. Byli to: Jerzy Filapek, wójt gminy Maciej Kuboszek i miejscowy karczmarz Maciej Dzida. Jerzy Filapek odbył w tej intencji pielgrzymkę do Ziemi Świętej i do Rzymu oraz podał propozycję nadania jej patrona Serca Jezusowego. Propozycja została przez mieszkańców przyjęta, gdyż wielu było już aktywnymi członkami Apostolstwa Serca Jezusowego w Rudzicy. J. Filapek założył komitet budowy, lecz nie jako formalną spółkę budowlaną. Na czele komitetu stanął wójt gminy M. Kuboszek. Poseł do Sejmu Śląskiego w Opawie ks. Paweł Świeży załatwił w 1872 r. zgodę władz państwowych na publiczną zbiórkę na ten cel na terenie Śląska Cieszyńskiego. Grunt pod budowę ofiarowali Jerzy Stusek, Jan Wilczek i karczmarz Maciej Dzida. Komisja z proboszczami z Międzyrzecza i Ligoty ks. J. Knopkiem i A. Rychtarskim wybrała parcelę M. Dzidy jako najodpowiedniejszą.

19 marca 1874 r. w uroczystość św. Józefa proboszcz z Międzyrzecza ks. J. Knopek w towarzystwie proboszczów z Rudzicy i Ligoty ks. J Błażeja i A. Rychtarkiego poświęcił kamień węgielny pod budowę. Na uroczystość przybyła procesja z parafii macierzystej w Rudzicy. Razem z kamieniem zamurowano też pamiątki przywiezione przez J. Filapka z pielgrzymki do Ziemi Świętej i Rzymu. Tuż po wmurowaniu kamienia węgielnego rozpoczęto budowę, którą kierował bezpłatnie Józef Szkucik mistrz murarski z Bronowa. Roboty ciesielskie wykonywał też bezpłatnie Józef Mitręga z Bronowa. W niespełna 7 miesięcy kościół był gotowy w stanie surowym. Już 29 października 1874 r. odbyła się uroczystość poświęcenia wieży kościoła oraz zawieszenie i poświęcenie 3 dzwonów ufundowanych przez mieszkańców Bronowa.

Mieszkańcy wioski oprócz pracy wyrażali troskę o budującą się świątynię przez obfite ofiary i fundacje. Godnym odnotowania jest fakt, że drewno na ławki ofiarowali ewangelicy z Bronowa i Międzyrzecza z rodziną Twardzików na czele. Wielu parafian fundowało poszczególne detale. Biskup wrocławski ks. Henryk Forster pismem z 30 maja 1877 r. udzielił pełnomocnictwa do poświęcenia kościoła w Bronowie, wraz ze zgodą na odprawianie w nim mszy św.

Poświęcenie kościoła, tymczasowo jako filialnego w Bronowie, odbyło się 10 czerwca 1877 r. w dzień odpustu Serca Jezusowego. Samodzielna parafia przy bronowskim kościele została erygowana w 23 lata później, 12 maja 1900 r.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1831 r.

Dane teleadresowe

Bronowska 68
43-502 Bronów
place
49.8777203501852, 18.9215173526397 Skopiowano do schowka
N49º52'39.793", E18º55'17.462" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.