Drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca w Bobrownikach
A/19/60 z dnia 23.02.1960
Opis
Bobrownicki kościół stanowi najstarszy zabytek architektury drewnianej powiatu będzińskiego. Świątynia wzniesiona została z początkiem XVI w. Do rejestru zabytków wpisano ją razem z murowanym ogrodzeniem i cmentarzem. Jej budowla, która przez ostatnie lata - po wybudowaniu w Bobrownikach nowego kościoła - była nieużywana, obecnie jest w remoncie. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.
Bobrowniki to bardzo stara miejscowość, która była pierwotnie osadą hodowców, dozorców i łowców bobrów. Oficjalna data założenia wsi to rok 1273, jednak istniała ona dużo wcześniej. Historia tutejszego kościoła sięga czasów późniejszych, bo początków wieku XVI (przypuszczalnie ok. 1523 r.). Ostatnie badania dendrochronologiczne wskazują jednak na rok 1857, gdy obecną świątynię wzniesiono z częściowym użyciem budulca pochodzącego z poprzedniego kościoła. Przez pewien czas kościół pełnił funkcję fary, potem stał się kaplicą filialną kościoła w Kamieniu. Wiemy, że około połowy wieku XVII obiekt ten, należący do parafii w Kamieniu, musiał znajdować się w niebyt dobrym stanie, skoro protokoły wizytacyjne z 1665 r. stwierdzały, iż dach kościoła (prowizorycznie wówczas zabezpieczony) potrzebuje natychmiastowego zastąpienia nowym. Do lat międzywojennych zachowana była, stanowiąca element stropu, belka z wyciętą w niej z datą „1669”, która niewątpliwie wskazywała na rok dokonanego wreszcie remontu (w niektórych źródłach data ta jest podawana jako rok budowy kościoła). W latach 1888-89 kościół ponownie rozbudowano o nową, większą nawę (dotychczasowa zaczęła odtąd pełnić funkcję prezbiterium) oraz o dwie wieże. Parafię przywrócono w Bobrownikach jednak dopiero w 1904 r. Pośród wyposażenia godny uwagi jest barokowy ołtarz główny (sprowadzony z Bytomia w 1880 r., po rozebraniu tamtejszego, drewnianego kościoła św. Małgorzaty). W ołtarzu znajduje się siedemnastowieczny obraz św. Wawrzyńca. Do zabytkowego wyposażenia należą także ołtarze boczne - św. Barbary i św. Stanisława Kostki z XVIII w., ambona z tychże czasów, a także XVII-wieczna rzeźba Chrystusa w cierniowej koronie.
Źródło: sad.slaskie.travel
Historia
Bobrowniki od I połowy XII w. do 1277 r. należały do parafii pw. św. Małgorzaty w Bytomiu, a następnie aż do 1820 r. do parafii pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Kamieniu i od 1821 r. do parafii pw. Wszystkich Świętych w Siemoni. Parafia pw. św. Wawrzyńca została erygowana w 1904 r. przez ks. biskupa Augustyna Łozińskiego, ordynariusza diecezji kieleckiej, po wieloletnich staraniach rozpoczętych w 1819 r. W jej skład zostały włączone wydzielone z parafii siemońskiej Bobrowniki wraz z kolonią Namiarki i Żychcice wraz z kolonią Wygoda. 4 maja 1909 r. parafia pomniejszyła się o przeniesione do erygowanej wówczas parafii życheckiej Żychcice z Wygodą, w 1925 r. została włączona do erygowanej diecezji częstochowskiej, a w 1992 r. do erygowanej diecezji sosnowieckiej.
Jeżeli chodzi o sam kościół, został on wzniesiony w 1669 r. Jego największa restauracja miała miejsce w 1857 r., choć wcześniej także poddawany był doraźnym pracom remontowym. W latach 80. XIX w. świątynia została rozbudowana wg projektu inż. Waligórskiego z Będzina. Wówczas dobudowano do niej drugą nawę z dwuspadowym dachem i dwie wieże nakryte hełmami w narożach tejże nawy. Wcześniej po zachodniej stronie kościoła stała wieża – dzwonnica wzniesiona prawdopodobnie jeszcze w XVII w. i być może w rozbudowanym kościele została w części zachowana. W latach 20. XX w. starą część kościoła ponownie gruntownie odbudowano, a nową odrestaurowano.
Kościół swoje funkcje sakralne spełniał do 2004 r., kiedy to miała miejsce konsekracja nowej świątyni.
Źródło: peuk.fiiz.pl